Pháp Luật Về An Toàn, Vệ Sinh Lao Động Và Thực Tiễn Tại Công Ty Tnhh Mtv Dịch Vụ Công Ích Quận Bình Thạnh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH KHOA LUẬT TRỊNH MINH PHỤNG PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG VÀ THỰC TIỄN TẠI CÔNG TY TNHH MTV DỊCH VỤ CÔNG ÍCH QUẬN BÌNH THẠNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT NGÀNH LUẬT và QUẢN TRỊ ĐỊA PHƯƠNG TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2022 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH KHOA LUẬT TRỊNH MINH PHỤNG PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG VÀ THỰC TIỄN TẠI CÔNG TY TNHH MTV DỊCH VỤ CÔNG ÍCH QUẬN BÌNH THẠNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT Chuyên ngành Luật và Quản trị địa phương Người hướng dẫn khoa học: Thầy Trần Huỳnh Thanh Nghị TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2022 LỜI CÁM ƠN  Để hoàn thành khoá luận này, tôi chân thành gửi lời cám ơn đến toàn thể các Thầy, Cô khoa Luật trường Đại Học Kinh tế đã tận tình tâm huyết, dạy dỗ và truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập, đó là những kiến thức chuyên môn kinh nghiệm hết sức quý giá. Qua thời gian học tập bản thân tôi đã tiếp thu được những kiến thức mới so với thực tế công tác, từng bước nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng được thực tiễn công tác trong tình hình mới. Trong suốt thời gian thực tập và làm khoá luận tôi đã nhận được sự truyền đạt kiến thức và chỉ bảo tận tình của giảng viên hướng dẫn. Với tất cả tấm lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin trân trọng cảm ơn thầy Trần Huỳnh Thanh Nghị đã tận tình hướng dẫn cho tôi hoàn thành khóa luận này. Xin chân thành gửi lời cảm ơn tới các đồng chí lãnh đạo Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Dịch vụ công ích quận Bình Thạnh đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực tập và hoàn thành báo cáo này. Do khả năng có hạn, hơn nữa trong thời gian thực tập đồng thời cũng phải thực hiện nhiệm vụ công tác tại đơn vị, bản thân không sao tránh khỏi những hạn chế thiếu sót, những chi phối do nhiệm vụ công tác. Tôi rất mong sự góp ý, giúp đỡ và thông cảm của các Thầy, Cô giáo và các bạn đồng nghiệp. Xin chân thành cảm ơn! i LỜI CAM ĐOAN  “Tôi xin cam đoan khóa luận này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong khóa luận là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi cũng xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện khóa luận này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong khóa luận đã được chỉ rõ nguồn gốc” Trịnh Minh Phụng ii BẢNG QUY ĐỊNH VIẾT TẮT  KÝ HIỆU VIẾT TẮT DN Doanh nghiệp CT Công ty TNHH Trách nhiệm hữu hạn MTV Một thành viên NLĐ Người lao động ATVSLĐ An toàn vệ sinh lao động ATLĐ An toàn lao động TNLĐ Tai nạn lao động BHXH Bảo hiểm xã hội iii ĐÁNH GIÁ CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN Họ tên sinh viên: TRỊNH MINH PHỤNG MSSV: HCAVB220192034 A Điểm quá trình 1 Quá trình - Có tinh thần thái độ làm việc phù hợp Điểm Điểm (Tối đa) đánh giá 2 - Chấp hành tốt yêu cầu làm việc của GVHD và nộp khóa luận đúng B 2 3 C Điểm hình thức khóa luận và tài liệu tham khảo Hình thức khóa luận Tài liệu tham khảo - Khóa luận được trình bày đúng về hình thức theo hướng dẫn của Khoa Luật; văn phong trong sáng, không có câu tối nghĩa; không sai chính tả, sai ngữ pháp; độ dài theo quy định tối thiểu 30 trang. - Tập hợp đầy đủ, đúng & phong phú VBPL, Tài liệu tham khảo dùng cho Khóa luận 1 1 Điểm nội dung khóa luận 4 Tính mới và tính thực Đề tài có tính mới, có liên hệ thực tiễn, giải quyết được vấn đề lý luận hoặc thực tiễn của đề tài tế cấp bách. Mục tiêu và câu hỏi 5 Xác định được câu hỏi nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu nghiên cứu Phương pháp nghiên 6 - Có phương pháp nghiên cứu đúng, hiện cứu đại, giải quyết được vấn đề nghiên cứu 7 Cơ sở lý luận và lý - Làm rõ cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu thuyết nghiên cứu 8 Thực trạng pháp luật - Tổng hợp và phân tích đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề nghiên cứu 9 Thực tiễn thực hiện / - Phân tích thực trạng áp dụng pháp luật tại áp dụng/ thi hành nơi thực tập hoặc một phạm vi nghiên cứu xác định pháp luật Nhận xét – Đánh giá 10 Nhận xét và đánh giá thực trạng. – Đề xuất- Kết luận 1 0.5 0.5 1 1 1 1 Đề xuất các kiến nghị có căn cứ, phù hợp TỔNG ĐIỂM 10 Kết luận của GVHD (Cho phép/Không cho phép chấm KL) Tp.HCM, ngày …… tháng ….. năm…… GVHD (ký và ghi rõ họ tên): iv ĐÁNH GIÁ CỦA GIẢNG VIÊN CHẤM KHÓA LUẬN Họ tên sinh viên: TRỊNH MINH PHỤNG MSSV: HCAVB220192034 A Điểm quá trình 1 Quá trình - Có tinh thần thái độ làm việc phù hợp (GV chấm 2 sẽ lấy điểm quá trình của GVHD ghi vào cột đánh giá) - Chấp hành tốt yêu cầu làm việc của GVHD B 2 3 C Điểm Điểm (Tối đa) đánh giá 2 Điểm hình thức khóa luận và tài liệu tham khảo Hình thức khóa luận Tài liệu tham khảo - Khóa luận được trình bày đúng về hình thức theo hướng dẫn của Khoa Luật; văn phong trong sáng, không có câu tối nghĩa; không sai chính tả, sai ngữ pháp; độ dài theo quy định tối thiểu 30 trang. - Tập hợp đầy đủ, đúng & phong phú VBPL Tài liệu tham khảo dùng cho Khóa luận 1 1 Điểm nội dung khóa luận Tính mới và tính thực Đề tài có tính mới, có liên hệ thực tiễn, tiễn của đề tài giải quyết được vấn đề lý luận hoặc thực tế cấp bách. 5 Mục tiêu và câu hỏi Xác định được câu hỏi nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu nghiên cứu Phương pháp nghiên 6 - Có phương pháp nghiên cứu đúng, hiện cứu đại, giải quyết được vấn đề nghiên cứu Cơ sở lý luận và lý 7 - Làm rõ cơ sở lý luận của vấn đề nghiên thuyết nghiên cứu cứu Thực trạng pháp luật 8 - Tổng hợp và phân tích đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề nghiên cứu 9 Thực tiễn thực hiện / - Phân tích thực trạng áp dụng pháp luật tại áp dụng/ thi hành nơi thực tập hoặc một phạm vi nghiên cứu xác định pháp luật Nhận xét – Đánh giá 10 Nhận xét và đánh giá thực trạng. 4 – Đề xuất- Kết luận 1 0.5 0.5 1 1 1 1 Đề xuất các kiến nghị có căn cứ, phù hợp TỔNG ĐIỂM 10 Điểm trung bình của GVHD và GV chấm khóa luận Tp.HCM, ngày…… tháng…..năm….…. GV chấm khóa luận (ký và ghi rõ họ tên) i MỤC LỤC  _Toc104662231LỜI NÓI ĐẦU.......................................................................1 1. Lý do chọn đề tài......................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................2 3. Phương pháp nghiên cứu........................................................................2 4. Kết cấu đề tài............................................................................................3 CHƯƠNG 1......................................................................................................4 LÝ LUẬN VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG VÀ PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG................................................................4 1.1 Khái quát về An toàn, vệ sinh lao độn.................................................4 1.1.1 Khái niệm về An toàn, vệ sinh lao động........................................4 1.1.2 Đặc điểm của An toàn, vệ sinh lao động.......................................5 1.2 Pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động................................................8 1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động.................................................................................................8 1.2.2. Nội dung pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động..........................10 1.2.3. Ý nghĩa của pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động.....................11 1.3 Quy định của pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động......................13 1.3.1. Nguyên tắc bảo đảm An toàn, vệ sinh lao động.............................13 1.3.2. Quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong An toàn, vệ sinh lao động.............................................................................................................14 1.3.3. Quy định về các biện pháp phòng chống các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại cho người lao động...............................................................18 1.3.4. Quy định về các biện pháp xử lý sự cố kỹ thuật gây mất an toàn, vệ sinh lao động và tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.........................20 ii 1.3.5. Quy định về bảo đảm An toàn, vệ sinh lao động đối với một số lao động đặc thù...............................................................................................21 1.3.6. Quy định về bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh.........................................................................................22 Kết luận Chương 1........................................................................................24 CHƯƠNG 2....................................................................................................25 THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG TẠI CÔNG TY TNHH MTV DỊCH VỤ CÔNG ÍCH QUẬN BÌNH THẠNH VÀ KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN.......................................25 2.1 . .Thực tiễn áp dụng pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh..............................25 2.1.1 Giới thiệu về Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh .................................................................................................25 2.1.2 Thực tiễn áp dụng pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh................26 2.1.2.1 Những kết quả đạt được.............................................................26 2.1.2.2 Những tồn tại và nguyên nhân...................................................28 2.2 Các vướng mắc, bất cập của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động ......................................................................................................................30 2.3 Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động.............................................................................................................32 2.4 .........Kiến nghị đối với Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh.................................................................................................33 KẾT LUẬN.................................................................................................36  iii LỜI NÓI ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong xã hội loài người và tại mỗi quốc gia, con người luôn được xem là vốn quý nhất. Theo đó, con người là chủ thể trực tiếp tạo ra của cải vật chất cũng chính là nguồn động lực để xã hội phát triển là mục tiêu mà xã hội hướng đến. Do đó, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, sức khoẻ và tính mạng của con người luôn được quan tâm và trở thành sự quan tâm đặc biệt quan trọng, ngay cả khi con người tham gia vào hoạt động lao động. Hiểu được điều đó, “việc cải thiện điều kiện lao động, đảm bảo môi trường làm việc an toàn, vệ sinh là một trong những nhiệm vụ trọng yếu để phát triển sản xuất, tăng năng suất lao động”1. Trong nền kinh tế thị trường và bối cảnh gia tăng hội nhập quốc tế về kinh tế tại nước ta hiện nay thì việc đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động càng được coi trọng và xem là liên quan chặt chẽ tới sự phát triển của mỗi doanh nghiệp, hướng tới xây dựng nền kinh tế phát triển bền vững của mỗi đất nước. Hiểu được điều đó, nhà nước ta đã thể chế hoá thành các quy định pháp luật điều chỉnh về vấn đề an toàn, vệ sinh lao động của người lao động trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, trên thực tế thi hành hiện nay có thể thấy vẫn tồn tại nhiều trường hợp xảy ra tai nạn lao động đáng tiếc gây ra những tổn thất nghiêm trọng về người và của. Điều này một phần xuất phát từ hệ thống pháp luật điều chỉnh, một phần xuất phát từ ý thức chấp hành, thi hành pháp luật của cả người sử dụng lao động và người lao động chưa thực sự tốt. Qua quá trình thực tập tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh, em đã tìm hiểu và nghiên cứu sâu hơn về thực tiễn áp dụng pháp 1 Cấn Thuỳ Dung (2013), “An toàn lao động và vệ sinh lao động theo pháp luật lao động Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ luật học, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr. 1. 1 luật liên quan đến vấn đề an toàn, vệ sinh lao động tại đơn vị trên cơ sở hệ thống các quy định pháp luật liên quan. Với vai trò là một doanh nghiệp Việt Nam, bản thân đơn vị cũng cần ý thức chấp hành nghiêm túc các quy định liên quan. Từ những lý do nêu trên, trong phạm vi bài viết này, em đã lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động và thực tiễn tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh”. 2. Mục tiêu nghiên cứu Khoá luận được nghiên cứu với mục tiêu làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản và pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động; đồng thời thông qua thực tiễn áp dụng, triển khai pháp luật tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh để đề xuất một số kiến nghị, giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật. 3. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện nghiên cứu đề tài, tác giả đã sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin, những quan điểm, đường lối của Đảng và Nhà nước ta về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và thị trường lao động. Khoá luận cũng sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như: - Phương pháp phân tích, bình luận, diễn giải, so sánh và phương pháp lịch sử để làm rõ các vấn đề lý luận về pháp luật về ATVSLĐ đối với lao động nữ; - Phương pháp so sánh luật học, phân tích, tổng hợp, thống kê được sử dụng để đánh giá thực trạng quy định pháp luật về ATVSLĐ đối với lao động nữ; đánh giá thực tiễn áp dụng pháp luật về ATVSLĐ đối với lao động nữ, nhằm chỉ ra ưu điểm và hạn chế của pháp luật trong lĩnh vực này; 2 - Phương pháp phân tích, tổng hợp được sử dụng khi xem xét, đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về ATVSLĐ đối với lao động nữ. 4. Kết cấu đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, nội dung chính của Khoá luận được chia thành 2 chương như sau: Chương 1: Một số vấn đề lý luận về An toàn, vệ sinh lao động và pháp luật vê An toàn, vệ sinh lao động Chương 2: Thực trạng pháp luật về An toàn, vệ sinh lao động và thực tiễn áp dụng tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Quận Bình Thạnh và kiến nghị hoàn thiện 3 CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG VÀ PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG 1.1 Khái quát về An toàn, vệ sinh lao động 1.1.1 Khái niệm về An toàn, vệ sinh lao động Theo cuốn Từ điển Tiếng Việt của tác giả Hoàng Phê: “An toàn lao động” được hiểu là “tình trạng điều kiện lao động không gây ra sự nguy hiểm trong sản xuất”2. “Vệ sinh lao động” được hiểu là “các biện pháp phòng bệnh, giữ gìn và tăng cường sức khoẻ trong sản xuất”3. Như vậy, theo ngôn ngữ học, “an toàn, vệ sinh lao động” được hiểu là “tình trạng điều kiện lao động không gây ra sự nguy hiểm, đảm bảo các biện pháp phòng bệnh, giữ gìn và tăng cường sức khoẻ trong sản xuất”. Mặt khác, với bản chất là các chế định thuộc pháp luật lao động, dưới góc độ pháp lý, an toàn lao động và vệ sinh lao động được định nghĩa như sau: “An toàn lao động là giải pháp phòng, chống tác động của các yếu tố nguy hiểm nhằm bảo đảm không xảy ra thương tật, tử vong đối với con người trong quá trình lao động”4. “Vệ sinh lao động là giải pháp phòng, chống tác động của yếu tố có hại gây bệnh tật, làm suy giảm sức khỏe cho con người trong quá trình lao động”5 2 Hoàng Phê (2003), Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Đà Nẵng, Hà Nội – Đà Nẵng, tr.20. 3 Hoàng Phê (2003), Từ điển Tiếng Việt, Nhà xuất bản Đà Nẵng, Hà Nội – Đà Nẵng, tr.1111. 4 Khoản 2 Điều 3 Luật An toàn, vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 ngày 25 tháng 6 năm 2015. 5 Khoản 3 Điều 3 Luật An toàn, vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 ngày 25 tháng 6 năm 2015. 4 Có thể thấy theo góc độ pháp lý, khái niệm về an toàn lao động và vệ sinh lao động đã được diễn giải chi tiết và cụ thể hoá hơn khi nhìn nhận dưới góc độ ngôn ngữ học. Trên cơ sở các quy định được nhận định nêu trên có thể khái quát thành một quy định chung về “an toàn, vệ sinh lao động” là “tập hợp các quy phạm pháp luật quy định về giải pháp bảo đảm an toàn lao động và vệ sinh lao động nhằm phòng chống các yếu tố nguy hiểm và có hại cho người lao động nhằm bảo đảm không xảy ra thương tật, tử vong hay gây bệnh tật, làm suy giảm sức khỏe cho con người trong quá trình lao động”. 1.1.2 Đặc điểm của An toàn, vệ sinh lao động An toàn, vệ sinh lao động có các đặc điểm nhất định sau đây: “Một là, các quy định về an toàn, vệ sinh lao động mang tính chất khoa học kỹ thuật rõ nét”6. Theo đó, nhằm đảm bảo tính hiệu quả, thiết thực của các giải pháp hạn chế, loại trừ các yếu tố nguy hiểm, có hại đến sức khoẻ người lao động trong môi trường làm việc, những nội dung này đều được đưa ra trên cơ sở nghiên cứu về mặt khoa học kỹ thuật. Theo đó, vấn đề này bao gồm tổng hợp của nhiều hoạt động như: “điều tra, kiểm soát điều kiện lao động, phân tích và đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố nguy hiểm, có hại đối với người lao động, ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật về an toàn, vệ sinh lao động đối với từng ngành nghề, lĩnh vực hay cải tiến trang thiết bị kỹ thuật, công nghệ sản xuất...”7. 6 Cấn Thuỳ Dung (2013), “An toàn lao động và vệ sinh lao động theo pháp luật lao động Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ luật học, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr.7. 7 Cấn Thuỳ Dung (2013), “An toàn lao động và vệ sinh lao động theo pháp luật lao động Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ luật học, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr.7. 5