Tiểu Luận Phân Biệt Tội Giết Người Với Tội Giết Người Do Vượt Quá Giới Hạn Phòng Vệ Chính Đáng

PHÂN BIỆT TỘI GIẾT NGƯỜI VỚI TỘI GIẾT NGƯỜI DO VƯỢT QUÁ GIỚI HẠN PHÒNG VỆ CHÍNH ĐÁNG Tên tác giả: Mã số sinh viên: Lớp học phần: Địa chỉ email: Tóm tắt: Thông qua việc phân tích bản án thực tiễn cùng những vấn đề lý luận liên quan đến tội “Giết người” và tội “Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng”, Tiểu luận hướng tới việc xác định và chỉ rõ sự khác biệt cơ bản giữa hai loại tội phạm này. Nội dung bài viết: 1. Tóm tắt tình huống bản án Bản án được đưa ra phân tích tại Tiểu luận này là Bản án thuộc Dự thảo Án lệ 01/2020/DTAL về phân biệt tội “Giết người” và tội “Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng”, cụ thể với nội dung và tình tiết như sau: “- Ngày 13/01/2015: Lục Thị P thuê Lù Thị C, Cư Thị D, Lý Thị D1, Sùng Thị S, Lồ Sào P1, Cư Thị X, Lù Seo T, Cư Thị G và Giàng Thị M cùng với P đến phát nương tại khu đồi thôn N hiện do UBND xã L, huyện K, tỉnh Lào Cai quản lý vì đang có người tranh chấp. - Khoảng 15h00 cùng ngày: ông Nông Văn L1 thấy có người phát nương nên báo gọi cho ông Dương Thắng V và ông Nguyễn Văn H đến ngăn cản không cho phát nương. Ông V và ông L1 mỗi người có 01 con dao tay, trên đường đi ông V chặt và cầm theo 01 đoạn gậy gỗ tươi. - Đến nơi, ông L1 và ông H thu được 05 con dao của những người đang phát nương đưa cho ông L1 cầm. Tuy nhiên, khi ông V đến chỗ P thì P không đồng ý cho thu dao nên hai bên đã xảy ra xô xát đánh nhau làm gậy của ông V bị gãy làm đôi, ông V bị thương vào sườn và khuỷu tay bên phải. 1 - P cầm dao bỏ chạy xuống lán ở phía dưới chân đồi, ông H gần đó đuổi theo P. Khi P chạy được khoảng 8m thì ông H đuổi đến nơi. Tại đây, P đã dùng dao chém một nhát vào ngực ông H làm ông H đi ngang được 3m thì gục ngã và chết tại chỗ. P tiếp tục bỏ chạy xuống lán của mình. Theo lời khai của bị cáo Lục Thị P: do khi bị cáo đang chạy xuống chân đồi thì bị ông H dùng gậy đánh vào vai nên ngã bệt xuống đất. Khi đứng dậy mới dùng dao chém ông H. - Ngày 14/01/2015, theo Biên bản kiểm thể của cơ quan điều tra hồi 17h40 lại xác định: Tiến hành kiểm tra xem xét trên cơ thể Lục Thị P không có dấu vết thương tích gì.” 2. Phân biệt tội “Giết người” và tội “Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng” Liên quan đến thực tiễn áp dụng pháp luật và nghiên cứu về khoa học pháp lý vẫn có nhiều trường hợp gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa hai tội danh “Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng” và “Giết người” theo quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) (sau đây gọi là BLHS năm 2015).1 Bởi lẽ, người phạm tội trong các trường hợp này đều “nằm trong thế bị động”, tức là bị tấn công hay tác động bởi những hành vi trái pháp luật do người bị hại gây ra như: đe doạ, xúc phạm, lăng mạ. Như vậy, nếu xét về các yếu tố cấu thành tội phạm, có thể nói hai tội danh này giống nhau đối với các yếu tố về: chủ thể, khách thể, mặt chủ quan. Cụ thể: Về chủ thể: Chủ thể của cả hai tội danh “là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự” và đảm bảo đạt độ tuổi nhất định về chịu trách nhiệm hình sự đối với từng tội riêng biệt. Trước hết, do khung hình phạt của tội Giết người nằm có thể từ 12 năm tù đến tử hình (tội rất nghiêm trọng, tội đặc biệt nghiêm trọng) nên theo quy 1 Phí Thành Chung, “Đề xuất phát triển án lệ đối với hành vi phạm tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng”, tr.1. 2